ŚW. ANTONI WIELKI, mnich (Prepodobnyj Antonij Wielikij, Jegipietskij) Urodził się w 251 r. w Koman (Kerman) niedaleko Memfis w środkowym Egipcie, w bogatej rodzinie chrześcijańskiej. Mając dwadzieścia lat został sierotą i spadkobiercą wielkiego majątku. Usłyszawszy zew Chrystusa, rozdał większą część swych dóbr biednym. Maleńką siostrzyczkę zostawił pod opieką dobrych ludzi, a sam udał się na pustynię, gdzie całe życie spędził w poście, modlitwie i pracy. Najpierw, przez piętnaście lat, mieszkał w pobliżu swojej rodzinnej wsi, następnie oddalił się do opuszczonej fortecy w Pespir, na prawym brzegu Nilu, wreszcie, po dwudziestu latach schroni się na stoku wzgórza Qolzum, na wybrzeżu Morza Czarnego. Około 311 r. za cesarza Maksymiana rozpoczęło się krwawe prześladowania chrześcijan. Św. Antoni udał się do Aleksandrii, aby umocnić w duchu tamtejszych wiernych. Spotkał się wówczas z męczennikiem Aleksandrem, biskupem tego miasta. Następnie przybył do Tebaidy, gdzie zamieszkał w jaskini na górze Celzum u północno-wschodniego krańca Morza Czerwonego. Tam spędził ostatnie lata swego życia. Z czasem wokół świętego zaczęli gromadzić się pobożni mnisi, pragnący iść w jego ślady. Przyjmował ich i dawał rady nie narzucając jednak zewnętrznych norm postępowania. W ten sposób powstały niewielkie skupiska mnichów, zwane eremami. Antoni Wielki posiadał dar jasnowidzenia przyszłości i czynienia cudów. Jego rad słuchali nie tylko chrześcijanie, ale i poganie. W ciągu osiemdziesięciu pięciu lat spędzonych na pustyni tylko dwukrotnie udawał się do Aleksandrii. Pocieszał tam chrześcijan podczas ich prześladowań za cesarza Maksymiana i podtrzymywał na duchu patrz św. Atanazego Wielkiego w jego walce z arianami. Święty zakończył swe ziemskie życie w samotni w 356 r. mając sto pięć lat. Uważany jest za ideał ascezy i miłości chrześcijańskiej oraz twórcę monastycyzmu w późniejszym rozumieniu tego słowa (skupiał pustelników w ściśle powiązane ze sobą wspólnoty, sprawując nad nimi władzę). W 561 r. cesarz Justynian uroczyście przeniósł relikwie św. Antoniego do Aleksandrii, skąd w 635 r., w czasie najazdu Arabów na Egipt, przeniesiono je do Konstantynopola. W XII w. krzyżowcy wywieźli je do Francji do Monte-Saint-Didier. W 1491 r. ostatecznie spoczęły w Saint Julien koło Arles. Św. Antoni Wielki uważany jest za wstawiennika wiernych przy różnych chorobach. Modlą się również do niego o wygnanie nieczystych sił. W Cerkwi prawosławnej otoczony jest powszechnym kultem i uważany za jednego z największych świętych mnichów. Od VIII w. na ikonach świętego przedstawiano jako brodatego starca z księgą w dłoni. Później na Wschodzie ukształtował się jego wizerunek jako sędziwego mnicha odzianego w szaty wielkiej schimy, z długą, białą, kędzierzawą brodą. Prawą ręką błogosławi, lewą trzyma rozwinięty zwój. Napis na nim miewa różną treść. Od XII w. wyobrażenia świętego pojawiły się również w sztuce Zachodu. Przyczynił się do tego propagujący kult Antoniego zakon antonitów, założony we Francji w 1095 r. W tradycji zachodniej przedstawiany jest w stroju mniszym, z krzyżem w kształcie litery T w ręce (pochodzi z Wizji Ezechiela), lub z laską w tej formie. Sztuka zachodnia zna wiele atrybutów świętego: dzwonki odpędzające demony, świnia (pod postacią której kusił go szatan oraz wskazujca na to, że antonini mieli prawo ich wypasania), diabeł u stóp, lew lub dwa lwy kopiące grób, lampa, źródło. Na Zachodzie uważany jest za patrona dzwonników, hodowców trzody chlewnej, rzeźników i ubogich. Źródło www.cerkiew.pl