| |
9 IX 1944 Lublin.
Układ między Polskim Komitetem Wyzwolenia Narodowego a Rządem Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej w sprawie przesiedlenia ludności ukraińskiej z terytorium Polski do USRR i obywateli polskich z terytorium USRR do Polski
§ 1
Obydwie układające się strony zobowiązują się po podpisaniu niniejszego układu przystąpić do ewakuacji wszystkich obywateli narodowości ukraińskiej, białoruskiej, rosyjskiej i rusińskiej, zamieszkałych w powiatach chełmskim, hrubieszowskim, tomaszowskim, lubaczowskim, jarosławskim, przemyskim, leskim, zamojskim, krasnystawskim, biłgorajskim, włodawskim, oraz w innych okręgach Polski, gdzie mogą się znaleźć obywatele ukraińskiej, białoruskiej, rosyjskiej i rusińskiej narodowości, którzy zechcą przesiedlić się z terytorium Polski na Ukrainę, jak również przystąpić do ewakuacji wszystkich Polaków i Żydów będących obywatelami polskimi do 17 IX 1939 roku mieszkających w zachodnich okręgach USRR i chcących się przesiedlić na terytorium Polski.
Ewakuacja dotyczy jedynie tych wymienionych, którzy wyrazili chęć ewakuowania się i do przyjęcia których wyrażona jest zgoda Rądu Ukraińskiej SRR i Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego
Ewakuacja jest dobrowolna i dlatego przymus nie może być stosowany ani bezpośrednio ani pośrednio. Chęć ewakuowania się może być wyrażona zarówno ustnie jak i pisemnie.
Rząd Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Rad oświadcza, że ewakuowanych na terytorium Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Rad rozmieszcza się zgodnie z ich życzeniem, albo w gospodarstwie kołchozowym, albo wydziela im się ziemię dla prowadzenia indywidualnego gospodarstwa w rozmiarach nie mniejszych od tych, których korzystali oni do czasu ewakuacji, lecz nie wyżej niż 15 ha na jedno gospodarstwo.. Włościanie, którzy przesiedlają się na terytorium Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Rad, jeżeli nawet nie mieli ziemi w chwili ewakuacji, to na ich życzenie otrzymają przydział ziemi na zasadach ogólnych.
Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego oświadcza, że ewakuowani z terytorium Ukrainy zawodowi rolnicy otrzymają ziemię w rozmiarach przewidzinych ustawą o reformie rolnej.
włościanie, którzy przesiedlają się na terytorium Polski, jeżeli nawet nie mieli ziemi w chwili ewakuacji, to na ich życzenie otrzymają przydział ziemi na zasadach ogólnych.
§ 2
Strony uważają, że rozpoczną wyżej omówioną ewakuację od 15 października 1944 roku i zakończą ją do 1 lutego 1945 roku. W okresie od 15 IX do 15 X przeprowadza się ewidencję ilości, miejsca pobytu i narodowości osób pragnących się ewakuować. Na żądanie jednej ze stron, termin ewakuacji może być przedłużony za zgodą wzajemną.
§ 3
- 1. Ustanowić dla osób ewakuujących się z terytorium Ukraińskiej SRR do Polski, jak również z Polski na terytorium Ukraińskiej SRR następujące ulgi:
- a) anulować wszelkie zaległości dotyczące dostaw w naturze, podatków pieniężnych i opłat ubezpieczeniowych
- b) na wypadek, jeżeli ewakuowany przekaże swe plony państwu w miejscu, z którego wyjeżdża, druga strona zwróci mu przekazane plony w tej samej ilości na miejscu osiedlenia
- c) zwolnić w roku 1944 i 1945 wszystkie przesiedlane gospodarstwa, zarówno na terytorium Ukraińskiej SRR, jak też i na terytorium Polski, od wszystkich państwowych podatków pieniężnych, jak również opłat ubezpieczeniowych
- d) udzielić ewakuowanym pieniężnej pożyczki na miejscu ich osiedlenia na zagospodarowanie się i inne potrzeby w wysokości 5 000 rubli-złotych na jedno gospodarstwo, do zwrotu w przeciągu 5 lat;
- e) w związku z zainteresowaniem gospodarczym obu stron, aby ewakuowani zasiali w całości grunta przeznaczone pod oziminę, ustanawia się, że Ci spośród ewakuowanych, którzy zasieli już oziminę, otrzymają w miejscach osiedlenia również grunta zasiane oziminą, w miarę możności w tym samym rozmiarze
- 2. Zezwolić ewakuowanym na wywóz; odzieży, obuwia, bielizny, pościeli, produktów żywnościowych, sprzętów domowych, wiejskiego inwentarza gospodarczego, uprzęży i innych przedmiotów domowego i gospodarczego użytku należącego do ewakuowanego gospodarstwa, bydła i ptactwa domowego.
- 3. Osobom specjalnych zawodów, jak: robotnikom, rzemieślnikom, medykom, uczonym itp. pozostawia się prawo wywozu przedmiotów niezbędnych do wykonywania zawodu.
- 4. Nie zezwala się na wywóz:
- a) gotówki, pieniędzy papierowych, złotych i srebrnych wszelkich rodzajów, z wyjątkiem polskich złotych papierowych w granicach nie wyżej niż 1000 złotych na pojedynczą osobę lub też pieniędzy sowieckich nie wyżej niż 1000 rubli na osobę
- b) złota i platyny w stopach, proszku i złomie
- c) szlachetnych kamieni w stanie nieobrobionym
- d) dzieł sztuki i starożytności, jeżeli jedne lub drugie stanowią kolekcję lub też w oddzielnych egzemplarzach, o ile nie stanowią własności rodzinnej ewakuowanego;
- e) broni (z wyjątkiem strzelb myśliwskich) i przedmiotów wojennego rynsztunku;
- f) fotografii (poza zdjęciami osobistymi), planów, map;
- g) aut i motocykli;
- h) mebli, drogą żelazną lub autami, z powodu trudności transportowych, spowodowanych okresem wojennym.
- 5. Strony układające zobowiązują się, że dobytek pozostawiony na miejscu przez ewakuujących się będzie specjalnie opisany. Opisu dokonają wspólnie pełnomocnicy i przedstawiciele stron. Przy zestawieniu opisów dobytku pozostawionego przez ewakuujących się, pełnomocnicy i przedstawiciele stron będą uwzględniać według ustalonych formularzy zarówno ilościowy jak i jakościowy stan majątku.
- 6. Wartość pozostawionego po ewakuacji dobytku ruchomego, a również i pozostawionych nieruchomości, zwraca się ewakuowanym według oceny ubezpieczeniowej zgodnie z ustawami obowiązującymi w państwie polskim i odpowiednio w Ukraińskiej Socjalistycznej Republice Rad. W razie braku oceny ubezpieczeniowej, majątek ocenia się przez pełnomocników i przedstawicieli stron.
Układające się strony zobowiązują się do przestrzegania, aby domy w miastach i wiejskich osiedlach, opróżnione na skutek przesiedlenia, były zostawione w pierwszym rzędzie do dyspozycji przesiedlonych.
- 7. Pozostawiony dobytek oddaje się pod opiekę państwa. Za uszkodzenie powierzonego dobytku winni pociągnięci będą do odpowiedzialności.
§ 4
Osoby wyjeżdżające na podstawie niniejszego układu i wywożony przez nie dobytek zwalnia się od jakichkolwiek opłat związanych z wyjazdem.
§ 5
Przewóz ewakuowanych z terytorium Polski na Ukraińską Socjalistyczną Republikę Rad i z terytorium Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Rad do Polski bierze na siebie Rząd Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Rad, wydzielając w miarę możliwości środki transportowe, a także dając możność transportu dla pełnomocników zarówno ze strony polskiej, jak i ukraińskiej.
§ 6
wszystkie wydatki związane z przejazdem ewakuowanych od punktu przesiedlenia do punktu przeznaczenia, wydatki na utrzymanie całego personelu i wszystkie pozostałe wydatki związane z ewakuacją, rozkłada się odpowiednio na każdą z układających się stron.
Po zakończeniu ewakuacji obydwie strony układające się określą wartość wydanego ewakuowanym zboża za przekazany im na miejscu plon, wydzielonego dla zasiewu, rekompensaty za pozostawiony przez ewakuowanych ruchomy i nieruchomy majątek i pozostałe wydatki poniesione przez strony i dokonają między sobą rozrachunku według uzgodnienia, pieniędzmi lub w naturze; produktami gospodarstwa wiejskiego lub przemysłu.
§ 20
O zawarciu niniejszego układu przez obydwie umawiające się strony podaje się do ogólnej wiadomości w specjalnym komunikacie.
§ 21
Układ niniejszy został zestawiony w języku polskim i ukraińskim w dwóch egzemplarzach, przy czym przy interpretacji oba teksty uważane są za autentyczne.
§22
Układ niniejszy wchodzi w życie z dniem podpisania.
Z upoważnienia PKWN
przewodniczący Polskiego
Komitetu Wyzwolenia Narodowego
Osóbka -Morawski
Z upoważnienia Rządu USRR
przewodniczący
Rady Komiarzy Ludowych
Ukraińskiej Socjalistycznej
Republiki Rad
Chruszczow
Opuszczono paragrafy dotyczące technicznej strony organizacji przesiedlenia
Wszystkie uwagi kierować proszę na adres bartek@beskid-niski.pl
beskid-niski.pl na Facebooku
|
|
