| |
"Weczirki"
Tekst jest wspomnieniem o przedwojennych tradycjach adwentowych.
Niestety dla współczesnych "weczirki" nie mają juz takiego znaczenia i budzą czasami zgoła inne skojarzenia.
Okres Bożego Narodzenia w kościołach wschodnich, podobnie jak u rzymskich katolików poprzedza adwent, jest to czas zadumy, modlitw i wyczekiwania, jednak nie przeszkadzało to temu aby ten okres spędzać bardzo radośnie. Był to kres kiedy kobiety schodziły się na prządki zwane tutaj "weczirki".
W tym czasie były one odwiedzane przez chłopców oraz różne grupy przebierańców, którzy mieli za zadanie zabawić i rozweselić pracujące kobiety. W ten sposób dobierano biorące w tym udział postacie, które specjalnie "przerysowywano" śmiejąc się z ich przywar i stereotypowych cech. Występowali więc "cyganie", "kupcy żydowscy", "panie z miasta"...
We wsiach zachodniej Łemkowszczyzny, popularny były występ "czterech baców", którzy wchodząc do izby gdzie pracowały kobiety, przebrani w kożuchy i wysokie czapy, chodzili wokół pracujących kobiet, rytmicznie śpiewając pasterskie pieśni. Natomiast na środkowej Łemkowszczyźnie, prócz występów Cyganów, turonia i innych przebierańców, występowały tzw. "kozybraty". Był to humorystyczny występ dwóch braci samochwałów, fantazyjnie przebranych i umorusanych sadzą, z przyprawionymi do głów małymi rogami.
Prócz zabaw na "weczirkach" o charakterze rozrywkowym, odbywały się również różne zabawy towarzyskie, których głównym celem było zbliżenie się chłopców i dziewcząt.
W ostatnim dniu adwentu, chłopcy na "weczirkach" łamali dziewczętom drążki od przęślic, na znak, że od tego czasu, prząść już nie wolno...bo nadchodzą święta. Zwyczaj ten zwał się "łamanyk".
Zbliżał się "Swiatyj Weczer"...
Fragmenty tekstu pochodzą z książki
Romana Reinfussa "Śladami Łemków
Wydawnictwo PTTK Kraj warszawa 1990.
Wszystkie uwagi kierować proszę na adres bartek@beskid-niski.pl
beskid-niski.pl na Facebooku
|
|
