|
|
|
/ Obiekty / Jaśliska-kościół pw.św.Katarzyny Aleksandryjskiej
|
 |
| |
Jaśliska-kościół pw.św.Katarzyny Aleksandryjskiej
Kościół Parafialny pod wezwaniem św. Katarzyny Aleksandryjskiej
Budowę dzisiejszego kościoła, który stoi przy wlocie na ulicę Węgierską rozpoczęto wmurowaniem kamienia węgielnego 8 V 1732 roku a fundatorem budowy był biskup przemyski Aleksander Antoni Fredro. Konsekracja miała miejsce w 1756 roku.
Nie była to jednak pierwsza świątynia w Jaśliskach. Pierwszy kościół powstał wnet po założeniu miasta oraz wytyczeniu jego założenia urbanistycznego. Nie było to później niż pod koniec wieku XIV-ego. Była to budowla drewniana, kryta gontem, która w latach 1516-1519 została gruntownie wyremontowana. Kolejnym ważnym remontem była praca wykonana przez słynnego krakowskiego rzemieślnika i organistę Brazeliusa, który remontował i stroił organy w Jaśliskach.
Kościół wybudowano z kamienia rzecznego oraz cegieł, natomiast konstrukcja dachu była drewniana. Pierwotnie dach pokryty był gontami a blachę zakupiono jedynie na pokrycie wieży. Kościół zbudowano na planie krzyża z prezbiterium zwróconym na południe. Prezbiterium oraz nawa posiadały płaski strop. Od północy, w odległości kilku metrów od bryły głównej wybudowano drewnianą wieżę z dzwonnicą obitą gontem. Jednak tą dzwonnicę bardzo szybko rozebrano stawiając nową, już z kamienia rzecznego - dokładnie naprzeciwko wejścia głównego, wkrótce potem połączono ją z główną bryłą kościoła i zabudowano przedsionkiem tworzącym babiniec. Dwa z dzwonów, które dziś wiszą na dzwonnicy to dzwony pochodzące jeszcze sprzed okresu budowy kościoła. Najstarszy z nich pochodzi z 1601 roku i został ufundowany przez miejscowego proboszcza oraz radnych miejskich a drugi ma odlaną datę 1656. Trzeci z dziś wiszących dzwonów odlany został w 1904 roku.
Pierwszy poważny remont kościoła wykonano pod koniec XIX wieku, położono nową posadzkę w kościele oraz wymieniono sufit. Gruntowna rozbudowa nastąpiła dopiero w latach 1908-1912. Podniesiono mury kościoła, zwiększono okna, podniesiono wieżę o jedną kondygnację (do tych prac wykorzystano kamień pochodzący z góry Piotruś oraz cegłę). Podczas tej przebudowy zrezygnowano też z drewnianego sklepienia zamieniając je na sklepienie ceglane oparte na murach kościoła oraz belce dotykającej bezpośrednio szczytu sklepienia. Jednak przy tych pracach nie uwzględniono wielu czynników zewnętrznych, które przez następne lata wpływały na stan kościoła. Z początkiem lat 60-tych pojawiły się duże pęknięcia w murach a także zaczęło pękać jedno z przęseł sklepienia. Odpadający tynk był na porządku dziennym.
W latach 1967-1968 przeprowadzono kapitalny i bardzo kosztowny remont kościoła. Pieniądze uzyskano między innymi ze sprzedaży sporej części pola należącego do parafii. W ramach remontu wykonano nowe tynki na zewnątrz i wewnątrz kościoła, wykonano nową polichromię oraz zabezpieczono powstałe spękania.
Rok 1993 to kolejny remont kościoła... tym razem wykonano remont dachu, odnowiono polichromię i wykonano nowe tynki jednak mimo w sumie nie dawno wykonanego remontu nadal na bieżąco uzupełniane są tynki a spękania pojawiają się na nowo.
Dziś jest to świątynia późnobarokowa, jednonawowa. Po wschodniej i zachodniej stronie znajdują się dwie kaplice otwarte arkadami do prezbiterium. Po stronie wschodniej jest to kaplica pod wezwaniem Matki Boskiej Różańcowej natomiast kaplica zachodnia jest pod wezwaniem św. Anny i znajduje się w niej obraz św. Tekli.
W centralnej części znajduje się pochodzący z XVIII wieku (1765), późnobarokowy ołtarz główny z cechami rokokowymi. W głównym polu ołtarza znajduje się uważany za cudowny obraz przedstawiający Matkę Boską z Dzieciątkiem zwaną Jaśliską siedzącą na tronie. Nie jest dokładnie znana data powstania obrazu mimo, że jest sygnowany i podpisany przez Petrusa Raphaela Burnatowicza z Brzozowa to według znawców sztuki, Burnatowicz był jedynie konserwatorem tego dzieła wprowadzając na lipowe deski swoje własne zmiany, które do dziś budzą wątpliwość. Według badań obraz powstał najprawdopodobniej w XV wieku a do Jaślisk przybył prawdopodobnie z Górnych Węgier czyli dzisiejszej Słowacji (zresztą na terenach dzisiejszej Słowacji do dnia dzisiejszego cieszy się ogromnym szacunkiem). Pod koniec XVII obraz już był znany jako z łask słynący. W trakcie lustracji biskupa Sierakowskiego wizytator nakazał przenieść go z nawy wschodniej do kaplicy Różańcowej, wtedy też prawdopodobnie przyozdobiono cudowny obraz sukienkami srebrno-złoconymi i nowymi koronami. Pod koniec XVIII wieku obraz zajął już miejsce w ołtarzu głównym zmuszając jednocześnie do przebudowy ołtarza.
Kult maryjny w Jaśliskach nabrał charakteru ponadregionalnego, pielgrzymowali do niego Słowacy, Węgrzy, Polacy, Łemkowie, Romowie jednak wydarzenia, które miały miejsce w pierwszej połowie XX-go wieku doprowadziły do kryzysu kultu maryjnego w Jaśliskach. Wiele czynników wpłynęło na to, że sanktuarium w Jaśliskach straciło swój ponad lokalny charakter, jednak juz w latach 60-tych XX wieku sanktuarium w Jaśliskach zaczęło się na nowo odradzać. Kulminacją i uwieńczeniem wieloletnich starań oraz wskrzeszania i pielęgnowania kultu maryjnego była uroczysta koronacja obrazu jakiej dokonał papież Jan Paweł II-gi na oczach 800 tysięcznego tłumu wiernych podczas mszy, która odbyła się 10 czerwca 1997 roku w Krośnie. Po tej uroczystości ten cudowny objazd udał się w podróż po ważniejszych, okolicznych świątyniach i ośrodkach by wrócić do Jaślisk 31 sierpnia 1997 gdzie odbyły się uroczystości intronizacyjne w których wzięli prócz wielotysięcznej grupy wiernych między innymi Kardynał Franciszek Macharski, Arcybiskup Metropolita Józef Michalik, Biskup Stefan Moskwa.
1. Gajewski Benedykt "Jaśliska 1366-1996" Krosno 1996
2. Potocki Andrzej "W dolinie Górnego Wisłoka i od Rymanowa do Jaślisk i Dukli" Krosno 2003
3. Janicka-Krzywda Urszula "Jaśliska - sanktuarium Matki Bożej Beskidu Niskiego" Warszawa 1998
4. Szematyzm diecezji przemyskiej rok 1889
5. Kozakiewicz L. "Jaśliska - zarys dziejów miasta prywatnego" Wierchy - Warszawa 1966
6. Teksty autorstwa ks. Jana Barana i Janusza Gawrońskiego udostępnione na stronie internetowej http://gawron3.w.interia.pl
Liczba zdjęć: 3  | Jaśliska |
|  | Jaśliska |
|  | Jaśliska |
|
|
Aktualizacja: 2005-12-17
beskid-niski.pl na Facebooku
|
|
 |
1
Nie ma jeszcze żadnych komentarzy.
|
