|
|
 |
|
"Gazeta Gorlicka" - wtorek 6 stycznia 2009 ("Gazeta Gorlicka" jest regionalnym dodatkiem "Gazety Krakowskiej")
"Po ścisłym poście Łemkowie zasiądą dziś wieczór do wigilii"
Gdy już wszystko przygotowane do wieczerzy wigilijnej i pojawi się
pierwsza "zirka", dzwony w cerkwi oznajmią, że czas na "światy weczir"
Gdy wyznawcy religii
rzymskokatolickiej
obchodzą uroczystość
Trzech Króli,
dla chrześcijan posługujących
się kalendarzem juliańskim
w tym dniu przypada Wigilia
i obowiązuje ścisły post.
W Koniecznej, gdzie tylko
trzy rodziny są wyznania
rzymskokatolickiego, a pozostali
to wyznawcy prawosławia,
wyjątkowo odczuwa się urok
Wigilii i Świąt Bożego Narodzenia.
U rodziny Bołdysiów już
od rana trwają przygotowania
do uroczystej kolacji.
- W 1959 roku powróciliśmy
z ziem zachodnich do rodzinnej
Koniecznej, od tej pory
wszystkie święta Bożego Narodzenia
spędzamy w rodzinnej
atmosferze, zachowując łemkowskie
tradycje przekazane
przez moich rodziców - wspomina
Michał Bołdyś, przez 20
lat sołtys Koniecznej.
Były sołtys przekazał już
dawno gospodarstwo, tradycje,
a nawet urząd sołtysa swojemu
następcy - synowi Piotrowi,
który pełni tę funkcję od ośmiu
lat.
- W wigilię obowiązuje u nas
ścisły post. Do uroczystej kolacji
wigilijnej nie spożywamy
żadnych posiłków, nie wolno
pić nawet mleka, tylko dzieci
i osoby mające ponad 75 lat
mogą napić się herbaty i zjeść
trochę chleba - mówi Piotr
Bołdyś.
Już od rana w rodzinie
Bołdysiów każdy ma swoje zajęcie,
kobiety przygotowują potrawy na uroczystą kolację.
Będzie
ich dwanaście, a może
i więcej - keselycia, pierogi
z kapustą, grzybami, suszonymi śliwkami,
kapusta z grzybami,
"bobolki", pstrągi, fasola,
groch, bób, żurek, chleb, ziemniaki
i kompot z suszonych śliwek.
Na dworze Piotr z synami
Pawłem i Adamem obwiązują
drzewka owocowe słomą, a gdy
już skończą te czynności, udają
się do obory. Przechodząc
przez jej próg, synowie mówią
trzy razy: "Ponaj Bih,
na szczestia, na zdrawia, na tot
Nowy Rik", na końcu Piotr odpowiada:
"Daj Boże szczestia".
Poczynając od najstarszej
krowy, każdej dają kawałek
chleba z czosnkiem, aby bydło
było zdrowe, a krów
u Bołdysiów jest ponad 40. Najmłodsi
w rodzinie - Adam
z Martą - tradycyjnie w Wigilię
ubierają choinkę. Gdy pojawi
się pierwsza "zirka" Piotr z sąsiadem
Piotrem Wirchniańskim
udają się do cerkwi,
a tam uderzają w dzwony
i oznajmiają wszystkim, że nastał
czas już na "światy weczir".
- Dawniej przed wigilią chodziliśmy wszyscy
do rzeki obmyć
się wodą, aby być zdrowym
przez cały rok - wspomina
Michał. - Teraz przynoszą wodę w wiadrze
i obmywają
się przed rozpoczęciem kolacji.
W tym roku u Bołdysiów
do stołu wigilijnego zasiada 10
osób. Rozpoczynają modlitwą
i dzielą się przyniesioną z cerkwi
prosforą, czyli przaśną bułeczką.
Każdy bierze kawałek ,
żegna się i pije łyk święconej
wody. Następnie wszyscy zasiadają
do stołu. Na nim jest
jedno nakrycie dla wędrowca
lub spóźnionego gościa. Nakładają posiłki
z jednego naczynia,
a wcześniej gospodarz odkłada
do naczynia pod stołem
po dwie, trzy łyżki każdej potrawy.
Zostanie ona dana zwierzętom w święta.
- Po kolacji udajemy się
wszyscy na "wsenoczne", czyli
pasterkę, pierwszy i drugi dzień
świąt spędzamy w rodzinnym
gronie, odwiedzamy znajomych,
kolędujemy - mówi.
Przejeżdżając przez Konieczną
i inne łemkowskie
miejscowości powiatu, w ten
wigilijny wieczór słyszymy
"Chrystos rodiłsja, nam
opłatiłsja", a na drogach można
spotkać grupy kolędnicze
z gwiazdą, które odwiedzają
domostwa i składają najserdeczniejsze
życzenia.
Marek Podraza
Powyższy tekst pochodzi z Gazety Krakowskiej. Redakcja portalu www.beskid-niski.pl nie ponosi odpowiedzialności za treści w nim zawarte.
Jeśli chcesz być informowany o wszelkich aktualnościach, nowościach, zmianach, planach i wydarzeniach, ktore związane są z Beskidem Niskim oraz działalnością portalu beskid-niski.pl a także otrzymywać raz w tygodniu zestaw linków do poświęconych Beskidowi Niskiem artykułów publikowanych w "Gazecie Krakowskiej" wyślij pusty e-mail na adres
subskrypcja@beskid-niski.pl
Aby zrezygnować z subskrypcji wystarczy wysłać e-mail z tematem "rezygnacja"
beskid-niski.pl na Facebooku
|
|
 |
921 Nie ma jeszcze żadnych komentarzy.
|