|
|
 |
| |
"Gazeta Gorlicka" - wtorek 3 listopada 2009
("Gazeta Gorlicka" jest regionalnym dodatkiem "Gazety Krakowskiej")
"Już można zwiedzać"
Muzeum Dwory Karwacjanów ma nowy oddział
Miałem osiemnaście lat, gdy pierwszy raz zasiadłem na wozie maziarskim i pojechałem w trasę. Wcześniej praktykowałem u szwagra. W sumie jeździłem około piętnastu lat, od Cieszyna - poprzez Bielsko, Wadowice, Żywiec i w tereny nowotarskie. To była poniewierka, szczególnie gdy przyszedł deszcz, śnieg, a wyjeżdżało się wcześnie rano. Dało się z tego wyżyć, nie było luksusów, ale jak nie było roboty, to człowiek szedł tam, gdzie dało się trochę grosza zarobić - wspomina Piotr Szlanta, ostatni maziarz, który zaprzestał wykonywania zawodu w 1970 roku.
Jeżdżąc wozem maziarskim, nie przypuszczał, że przyjdzie taki czas, iż będzie uczestniczył w otwarciu zagrody maziarskiej. Teraz patrząc na swe zdjęcia sprzed lat, prezentowane na ekspozycji, i oglądając nowo otwartą zagrodę, skomentował: - To jest pierwsza klasa, stara, łemkowska, tak jak dawniej wyglądała.
To właśnie było celem działań Zdzisława Tohla, dyrektora Muzeum Dwory Karwacjanów i Gładyszów, mieszkańców Łosia, władz gminy i powiatu - stworzenie zagrody maziarskiej, identycznej jak przed laty.
Udało się dzięki wspólnemu działaniu i dzięki wsparciu Leszka Zegzdy, marszałka województwa małopolskiego.
Dlatego podczas uroczystości otwarcia dyrektor Tohl zaakcentował; - Panie marszałku, melduję - zadanie zostało wykonane!
Leszek Zegzda stwierdził, iż jest to szczególny dzień - sześćsetpięćdziesięciolecia wsi Łosie.
- Otwarcie tej zagrody to takie odszukiwanie wartości swojej małej ojczyzny, to odnajdywanie swoich korzeni. Wiemy, że jak człowiek jest wykorzeniony, to usycha, to nie ma swojej tożsamości. Tożsamość szczególna, lokalna wyróżnia nas spośród innych społeczności - mówił Leszek Zegzda.
Właśnie zawód maziarza jest przykładem szczególnej tożsamości lokalnej, związany jest bowiem tylko i wyłącznie z Łosiem, w żadnej innej miejscowości nie parano się tym zajęciem - to korzenie tej wsi.
W XIX wieku łosianie zajmowali się sprzedażą produkowanej przez siebie mazi, której używano do smarowania drewnianych osi wozów.
Pod koniec XIX wieku wraz z rozwojem przemysłu naftowego zaprzestali wytwarzania mazi i zajęli się obwoźną sprzedażą smarów i innych produktów naftowych.
W pierwszej połowie XX wieku znacząco rozwinęło się maziarstwo.
Pod koniec okresu międzywojennego trudniła się nim większość mężczyzn mieszkających we wsi.
W zagrodzie zgromadzono dwa wozy maziarskie, beczki, zalewajki, próbki mazi i ropy naftowej. Na ekspozycji zobaczyć można strój maziarza, dokumenty rodzin maziarskich.
Uzupełnieniem są zdjęcia rodzin maziarskich, wozów, na których podróżowali, sprzedając produkty naftowe. Ogrom obszaru, na którym działali, doskonale ilustrują symboliczne mapy. Ekspozycja została przygotowana przez Marię Brylak-Załuską, etnografa, specjalistkę do spraw maziarstwa.
- Zamysły pokazania zawodu maziarza zrodziły się parę lat wcześniej, ponieważ Zjednoczenie Łemków wspólnie ze Stowarzyszeniem Źródełko, później ze Stowarzyszeniem Pogranicza zaczęło realizować drobne projekty, których efektem był wóz maziarski i transporty turystów tym wozem. Natomiast pomysł osady maziarskiej zrodził się teraz - mówił wójt gminy Jan Morańda.
- Wydawało się, że to zadanie jest niemożliwe do wykonania. Okazało się, że wolą, wysiłkiem wszystkich, można zrobić coś takiego. Jest to sukces wielu osób - przede wszystkim marszałka województwa małopolskiego. To sukces nas wszystkich, prezent dla mieszkańców Łosia, prezent dla wszystkich mieszkańców powiatu gorlickiego dlatego, że zagroda maziarska jest produktem turystycznym, dzięki temu mieszkańcy Łosia będą odnosić potencjalne korzyści. Dzięki tytanicznej pracy dyrektora Tohla możemy stać tutaj i podziwiać dorobek kultury - mówił wicestarosta Karol Górski.
Nowo otwarta zagroda maziarska stanowi oddział Muzeum Dwory Karwacjnów i Gładyszów. Informacji o możliwości jej zwiedzania udziela Gminny Ośrodek Kultury w Ropie.
Ewa Bugno
Powyższy tekst pochodzi z Gazety Krakowskiej. Redakcja portalu www.beskid-niski.pl nie ponosi odpowiedzialności za treści w nim zawarte.
Jeśli chcesz być informowany o wszelkich aktualnościach, nowościach, zmianach, planach i wydarzeniach, ktore związane są z Beskidem Niskim oraz działalnością portalu beskid-niski.pl a także otrzymywać raz w tygodniu zestaw linków do poświęconych Beskidowi Niskiem artykułów publikowanych w "Gazecie Krakowskiej" wyślij pusty e-mail na adres
subskrypcja@beskid-niski.pl
Aby zrezygnować z subskrypcji wystarczy wysłać e-mail z tematem "rezygnacja"
beskid-niski.pl na Facebooku
|
|
 |
914
Nie ma jeszcze żadnych komentarzy.
|
